Светските научници се загрижени за последиците што би ги имало патувањето до Марс врз човечкото тело. Човечките мисии на Марс се следниот голем чекор во истражувањето на вселената, а НАСА очекува дека луѓето би можеле да слетаат на црната планета Марс за прв пат после 2030 година.
Патувањето до Марс не е како лет за Њујорк. Универзумот е многу непријателска средина за човечкиот живот, од отсуство на гравитација преку штетно зрачење до отсуство на промена на денот и ноќта.
Вселенските мисии на Марс ќе бидат многу физички и психички поискусни отколку патувањата што луѓето ги направиле за време на 60 години истражување на вселената. Летот до Марс и назад ќе трае околу 14 месеци, а вистинската мисија ќе трае најмалку три години. Одржувањето на високо ниво на когнитивни способности и ефективната тимска работа се предуслови за безбеден и успешен исход на овие мисии.
Сепак, едно ново истражување, објавено во списанието Frontiers of Physiology, откри дека недостатокот на гравитација во такви мисии може негативно да влијае на когнитивните способности и емоционалното разбирање на астронаутите.
Промени во човечкото тело
Од првите вселенски мисии беше јасно дека изложеноста на микрогравитација, односно бестежинска состојба доведува до драматични промени во човечкото тело. Ова се однесува на кардиоваскуларниот, мускулно-скелетниот и нервниот систем. На Земјата, ние ја откриваме гравитацијата со помош на видот и другите органи, вклучувајќи ги и оние во внатрешното уво. Кога главата е исправена, малите камења во ушите – вестибуларниот отолит – совршено се балансираат на вискозната течност. Но, кога ја движиме главата, гравитацијата ја придвижува течноста и таа испраќа сигнал до мозокот дека нашата глава ја сменила положбата. За време на летот во вселената, оваа постапка веќе не функционира.
Студија на НАСА
Новата студија на НАСА го истражуваше влијанието на микрогравитацијата врз когнитивните перформанси. Но, наместо да испраќаат 24 учесници во студијата во вселената, тие ги испратија во кревет. Влијанието на одреден вид одмор во кревет е еднакво на ефектите на микрогравитацијата и затоа е широко користено во истражувањето. Кога сме исправени, телото и вестибуларниот отолит стојат во иста насока како и гравитацијата, а кога легнуваме тие стојат под прав агол.
Учесниците на студијата затоа мораа да лежат на грб на наклон од шест степени, со главата во пониска позиција од остатокот на телото и така скоро два месеци без промена на положбата. Од нив беше побарано редовно да извршуваат низа когнитивни задачи наменети за астронаутите и релевантни за летовите во вселената, со цел да се процени нивната просторна ориентација, меморија, однесување при ризик и емоционално разбирање на другите.
Резултатите покажаа мало, но сигурно забавување на когнитивната брзина во задачите што вклучуваат сензорни и моторни вештини. Се чини дека ова е во согласност со пријавените промени во густината на мозочното ткиво во „сензомоторниот кортекс“, односно примарните сензорни и моторни области на мозокот кои помагаат во процесирање на сензорните влезови и движења, забележани по летот во вселената. Учесниците исто така имаа потешкотии во препознавањето на емоциите кога гледаа во лицата на луѓето.
Прилагодувањето кон гравитационите промени бара време и напор. Иако перформансите на повеќето когнитивни задачи првично се намалија, по приближно 60 дена тие останаа непроменети за време на експериментот. Но, способноста да се препознаат емоциите продолжи да се влошува. Всушност, учесниците станаа пристрасни кон негативните емоции, веројатно е дека тие ќе ги препознаат изразите на лицето на другите луѓе како лути и помалку веројатно ќе ги толкуваат како среќни или неутрални.
Важно откритие
Ова е важно откритие. Способноста на астронаутите да бидат остри и брзи во размислувањето е клучна за вселенската мисија. Таква е можноста правилно да ги „читаат“ емоционалните изрази едни на други, со оглед на тоа што треба да поминат многу време заедно на мал простор. Вселенските агенции треба да размислат за соодветна психолошка обука пред мисијата, како и психолошка поддршка за време на летот за да се минимизира овој ризик.
Неодамнешните достигнувања и инвестиции во ракетната технологија отвораат нова и возбудлива ера на истражување на вселената. Микрогравитацијата може да биде длабоко вознемирувачка и може да ги загрози перформансите на многу начини. Со оглед на вселенските мисии на Марс, клучна цел на истражувањето е да се добие подобар увид во тоа како микрогравитацијата влијае на когнитивните способности и емоционалното здравје, како и да се развие соодветна медицинска и психолошка поддршка за вселенските мисии.
Публицитет.мк
